۷/۰۲/۱۳۸۶

خورشيد مثل يك بالن هوائي پر از آب پيچ و تاب مي‌خورد

داخل خورشيد چگونه است؟ شايد سوال جسورانه‌اي باشد، چون در واقع محققان فقط از نوسانات سطح خورشيد مي‌توانند به اين موضوع پي ببرند كه چگونه ستاره مركزي منظومه ما ساخته شده است.

به گزارش ايرنا به نقل از سايت انجمن نجوم آماتوري ايران ،از زمانهاي بسيار دور مردم مي‌دانستند كه خورشيد اهداكننده زندگي به آنهاست، بيهوده نيست كه مصري‌هاي قديم به مانند يك خدا به خورشيد احترام مي‌گذاشتند.

امروزه ما مي‌دانيم كه اين ستاره يك توپ گازي مشتعل است ، گرچه نگاه كردن به اين جسم داغ امكان‌پذير نيست ، اما ستاره‌شناسان در سالهاي گذشته به خيلي چيزها در مورد درون آن پي برده‌اند.

خورشيد سطح جامد و سفتي ندارد، با اين حال سطح خارجي آن كه تقريبا تمام نور آن را ساطع مي‌كند قابل تشخيص است، اين فتوسفر ( نور كره) مرز بين سطح شفاف رويي، كروموسفر، تاج خورشيد و منطقه غير قابل رويت درون آن را نشان مي‌دهد.

تراكمي كه به طرف مركز ستاره افزايش پيدا مي‌كند موجب مي‌شود كه بخشهاي كوچك نور كه در آنجا به وجود آمده‌اند پي در پي و بي‌وقفه به صورت اتم و الكترون در جهت‌هاي تصادفي هدايت شوند، به همين علت به طور ميانگين يك فوتون ( واحد شدت نور وارده به شبكيه چشم) ، يك ميليون سال زمان نياز دارد تا از منطقه مركزي به سطح خورشيد برسد.

فشار و حرارت در جهت مركز ستاره افزايش مي‌يابد، بخش مركزي كه در آن انرژي خورشيد توليد مي‌شود ، فقط ‪ ۱/۶‬در صد كل حجم ستاره را اشغال مي‌كند، اما تقريبا نصف جرم يا توده خورشيد را متمركز و جمع مي‌كند.

در منطقه هسته با حرارت بالاي ‪ ۱۵‬ميليون درجه سانتيگراد ، فشاري بالغ بر ‪ ۲۰۰‬ميليارد اتمسفر وجود دارد، انرژي‌اي كه در هر ثانيه در آنجا توليد مي‌شود مي‌تواند نياز انرژي تمام انسانهاي امروز را تا يك ميليون سال تامين كند.

در ‪ ۲۵‬سال گذشته محققان شيوه‌اي را كشف كرده‌اند كه اطلاعاتي از درون خورشيد به دست مي‌دهد، " هليوسيسمولوژي" ، همانگونه كه از نامش پيداست با اين شيوه ارتعاشات خورشيد مورد بررسي و مطالعه قرار مي‌گيرد.

اين ارتعاشات به طرزي كاملا متفاوت باآنچه در زمين اتفاق مي‌افتد ايجاد مي‌شود، در درون خورشيد توده‌هاي گازي به‌طور مداوم به طرف سطح آن بالا مي‌رود ، سرد مي‌شود و دوباره به اعماق ستاره فرو مي‌رود.

فيزيك‌دانان اين بالا و پايين رفتن را كه مانند آن را در يك قابلمه نيز مي‌توان مشاهده نمود ، كانوكشن ( انتقال گرما در مايع ) نام نهاده‌اند، در همين حين امواج صوتي هم توليد مي‌شود كه از درون خورشيد عبور كرده و باعث ارتعاش آن مي‌شود.

مجموعه اين توپ گازي مثل بالني به نظر مي‌رسد كه از آب پر شده باشد.

محققان خورشيد در موقعيتي هستند كه اين ارتعاشات را دقيقا اندازه‌گيري مي‌كنند، محاسبات اين امكان را مي‌دهد كه از هزاران صداي اصلي و بالا ، مدلي از درون خورشيد طراحي و ساخته شود.

در خط فرضي استوا مواد خورشيدي در هر ‪ ۲۵‬روز يك بار دور محور مي‌چرخند در عرض‌هاي بالاتر اين روند تا ‪ ۳۵‬روزهم به طول مي‌انجامد، اما هنوز كاملا مشخص نشده است كه چگونه اين تغيير گردش‌ها پديد مي‌آيد.

اما آنچه قطعي است اين است كه اين تغييرات از طريق جابه‌جايي پيچيده بين توده‌هاي گازي كه بالا و پايين مي‌روند و چرخش كلي ستاره ايجاد مي‌شوند.

در بخش هسته در زير منطقه كانوكشن هيچ جريان گازي وجود ندارد ، اين منطقه درخشان مثل يك جسم خشك و انعطاف‌ناپذير با دوره‌اي در حدود ‪ ۲۷‬روز گردش مي‌كند.

در نتيجه در مرحله عبور منطقه كانوكشن به منطقه سوزان و درخشان داخلي جهشي در چرخش پديد مي‌آيد كه دانشمندان احتمال مي‌دهند در اين منطقه عبور و انتقال، محل انرژي جنبشي خورشيد وجود دارد كه باعث ايجاد ميدان مغناطيسي آن مي‌شود.