۹/۰۴/۱۳۸۵

دانشمندان طریقه آشکارشدن بعد چهارم فضا را پیش بینی کردند


Scientists Predict How to Detect a Fourth Dimension of Space


این دو دانشمند، چارلز کیتون (Charles R. Keeton ) استاد فیزیک و اخترفیزیک، و آرلی پترز (Arlie O. Petters) استاد ریاضیات و فیزیک، کارشان را برپایه تئوری اخیری به نام مدل گرانشی راندال-سندرام نوع دوم (type II Randall-Sundrum gravity model ) بنا کرده اند.

این تئوری میگوید که جهان قابل رویت، پوسته ای (braneworld) است که در یک جهان بزرگتر جاسازی شده است. این دنیا (braneworld universe) پنج بعد دارد که 4 بعد فضایی بعلاوه یک بعد زمانی میباشند. از طرف دیگر در تئوری نسبیت عام 3 بعد فضایی و یک بعد زمانی وجود دارد. پیش بینی کیتون و پترز در مورد اثرات کیهانشناختی خاصی است که در صورت مشاهده باعث تایید تئوری braneworld میشود. این مشاهدات توسط ماهواره ای که چند سال دیگر به فضا پرتاب خواهد شد امکان پذیر میباشند.

مدل راندال-سندرام توسط دو فیزیکدان دانشگاه هاروارد و دانشگاه جان هاپکینز، به ترتیب لیزا راندال(Lisa Randall) و رامان سندرام (Raman Sundrum) بوجود آمده است و توصیفی ریاضی از نحوه شکل دهی گرانش به عالم را بیان میکند که با آنچه که در تئوری نسبیت عام وجود دارد تفاوت دارد. در نسبیت عام سیاهچاله های کوچک بوجود آمده در عالم اولیه اکنون دیگر وجود ندارند و تبخیر گشته اند اما در این نظریه آنها هنوز هم وجود دارند و قسمتی از ماده تاریک (dark matter) را تشکیل میدهند. اینها را سیاهچاله های braneworld مینامند. ماده تاریک چیزی است که نه نور را ساطع میکند و نه آن را بازتاب میکند اما عامل اثر نیروی گرانشی بر نور میباشد.

فضاپیمای Gamma-ray Large Area Space Telescope که در آگوست سال 2007 پرتاب میشود به دنبال این سیاه چاله ها میگردد و اگر ثابت شود سیاهچاله هایbraneworld وجود دارند، آنگاه فضای چهار بعدی تایید خواهد شد.

منبع